Współcześnie coraz więcej osób zwraca uwagę na reakcje swojego organizmu na spożywane produkty. Nadwrażliwość pokarmowa może prowadzić do różnorodnych dolegliwości. W takim kontekście kluczowym krokiem jest zidentyfikowanie problematycznych składników. Sprawdź, jakie badania wykonać przy podejrzeniu nadwrażliwości pokarmowych!
Nadwrażliwości pokarmowe – z czego wynikają?
Alergie i nietolerancje pokarmowe nazywane są plagą dzisiejszych czasów. Na wstępie zaznaczyć należy, iż pod potocznie używanym pojęciem nietolerancji pokarmowej, tak naprawdę ukrywają się utajone (opóźnione) reakcje nadwrażliwości pokarmowej.
Obserwacje kliniczne wskazują, iż częstość występowania nadwrażliwości pokarmowych w populacji, zwłaszcza krajów wysokorozwiniętych, niestety wzrasta z każdym kolejnym rokiem. Jak dochodzi do rozwinięcia tych specyficznych reakcji? Początkiem tego typu problemów jest przede wszystkim brak dbałości o nasz przewód pokarmowy.
Przyczyną niepożądanych reakcji na pokarm jest bowiem uszkodzenie bariery jelita cienkiego (będące między innymi konsekwencją uszkodzenia mikrobiomu), wynikające z licznych czynników zewnętrznych (niewłaściwa dieta, żywność bogata w konserwanty, stres, antybiotykoterapie, używki). W konsekwencji spożywany pokarm może przenikać do układu krwionośnego oraz nadmiernie aktywizować układ immunologiczny, stając się przyczyną rozwoju stanu zapalnego.
Jakie są objawy nadwrażliwości pokarmowych?
W przypadku nietolerancji pokarmowych (czyli utajonych nadwrażliwości) wytwarzane są swoiste przeciwciała w klasie IgA i IgG, a objawy pojawiają się ze znacznym opóźnieniem od spożycia pokarmu. Pozornie wcale nie sugerują one, że mamy problem natury alergicznej, ponieważ nie przypominają klasycznej alerii IgE – zależnej.
Tego typu alergia powoduje, że spożycie alergizującego nas pokarmu powoduje natychmiastowe objawy (takie jak wysypka czy problemy z oddychaniem). Jak więc objawia się opóźniona nadwrażliwość na pokarmy? Cechą charakterystyczną dla alergii IgG-zależnej jest występowanie reakcji opóźnionych nawet o 8–96 godzin po spożyciu pokarmu.
Skorelowanie objawu ze spożytym 4 dni wcześniej pokarmem jest bardzo trudne, a w praktyce często nawet niemożliwe. Tak jak wcześniej wspomniano, objawy są niespecyficzne i zróżnicowane (depresja, otyłość, zaburzenia nastroju, problemy skórne, migrena i inne).
Reakcje te kumulują się, a stan zapalny przyjmuje charakter uogólniony, co prowadzi do ryzyka rozwoju chorób autoimmunologicznych, nowotworowych i cywilizacyjnych. Jeśli chodzi o reakcje IgA-zależne, możemy spodziewać się reakcji ostrych, występujących kilka godzin po spożyciu pokarmu.
Do najczęstszych objawów tego typu nadwrażliwości należą ostre dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego (biegunki, wzdęcia, zaparcia, bóle brzucha), a nadwrażliwość IgA-zależna prowadzi do rozwoju stanu zapalnego przewodu pokarmowego.
Jakie badanie wykonać przy nadwrażliwościach pokarmowych?
Warto zwrócić uwagę na fakt, iż pełna diagnostyka nietolerancji pokarmowych powinna obejmować badanie zarówno przeciwciał IgA, jak i przeciwciał i IgG.
Niestety – większość dostępnych na polskim rynku testów oznacza tylko nadwrażliwość IgG – zależną. Tymczasem jeden ze spożywanych pokarmów może „uczulać nas” w klasie IgG, a inny produkt, może wywoływać reakcję IgA – zależną.
Na polskim rynku jedynym testem oceniającym oba typy nietolerancji pokarmowej – zarówno w klasie IgA i IgG jest FoodScreen US Biotek. Po ustaleniu tego, jakie pokarmy nam szkodzą, kolejnym krokiem powinno być odpowiednie postępowanie dietetyczne. Stosowana w takich przypadkach dieta eliminacyjno-rotacyjna polega na wykluczeniu nietolerowanych pokarmów oraz rotacji pozostałych składników, tak by nie dopuścić do rozwoju nowych nadwrażliwości. Powinna być ona prowadzona pod opieką odpowiednio wykwalifikowanego dietetyka. Ofertę badań w kierunku nadwrażliwości pokarmowych znajdziesz na https://www.vitaimmun.pl/badanie-nadwrazliwosci-pokarmowych/
Dobrą wiadomością jest to, że w przeciwieństwie do klasycznej alergii IgE – zależnej, reakcje w klasie IgG i IgA nie są wrodzone, powstają na skutek uszkodzenia przewodu pokarmowego. Przy prawidłowym postępowaniu i dbałości o przewód pokarmowy, można skutecznie je zniwelować. Jak więc postępować, poza wprowadzeniem prawidłowej diety eliminacyjnej?
Tak jak wspomniano, opóźniona alergia, czyli ukryte nadwrażliwości, rozwijają się w następstwie uszkodzenia bariery zlokalizowanej w jelicie cienkim. Jej rolą jest dbanie o to, by do układu krwionośnego przedostawały się tylko składniki niezbędne dla naszego organizmu (odpowiednio rozłożone substancje odżywcze, elektrolity, składniki mineralne), przy jednoczesnym zatrzymywaniu elementów szkodliwych (np. bakterii, toksyn). Powinniśmy więc postarać się odtworzyć prawidłowe i efektywne działanie bariery jelitowej.
Regeneracji rozszczelnionej bariery jelitowej powinna towarzyszyć celowana i odpowiednio dopasowana suplementacja probiotyczna. Warto więc wykonać badanie mikroflory jelitowej, na podstawie którego dowiemy się, które szczepy probiotyczne będą najkorzystniejsze w naszej sytuacji klinicznej.
